Concertbezoek, of rijden met het raam (of dak) open op de snelweg…. Wanneer weet men nou of men actie moet ondernemen om het gehoor extra bescherming te bieden? Het omgevingsgeluid kan men meten doormiddel van een decibelmeter. Maar het meest belangrijke is om te weten hoe men de oren kunt beschermen.

Oorkappen:

De simpele omschrijving van oorkappen: een grote koptelefoon waarvan de belangrijkste functie niet het afspelen van geluid is, maar juist het tegenhouden ervan. Men zet deze makkelijk op en af, maar ze zijn ook warm en wellicht wat zwaar.

Gehoorbescherming op maat:

Wil men bescherming over een langere tijdsduur dan kunnen oordopjes, die men in de gehoorgang stopt een stuk comfortabeler zitten. De oordoppen bevatten meestal een filter, dat achtergrondruis dempt maar er voor zorgt dat het voeren van gesprekken mogelijk blijft. Oordoppen kunnen op maat gemaakt worden, de zogenaamde gehoorbescherming op maat. In het geval van gehoorbescherming op maat wordt het filter afgestemd op de specifieke gebruiksdoeleinden en wensen die de klant wil. Ook wordt de pasvorm aangepast aan de gehoorgang. Omdat de gehoorgang van een mens altijd blijft groeien en veranderen moeten deze om de 5 jaar opnieuw worden aangemeten.

Schuimen oordoppen:

Oorproppen of -pluggen, welke gemaakt van zijn schuim, stopt men ook in het oor, maar ze verschillen nogal van de gehoorbescherming op maat/oordoppen. Zo bevatten ze namelijk geen filter. Bescherming is puur gebaseerd op het feit dat men de gehoorgang afsluit. Dat zorgt er bijvoorbeeld voor dat muziekbeleving wat minder wordt. Ze dempen vooral de hoge tonen. Ook zijn ze minder hygiënisch en zijn ook niet geschikt voor herhaaldelijk gebruik omdat dit de kans op een oorinfectie vergroot.

Belangrijke tip: inbrengen op de juiste manier

Bij het inbrengen van schuim oordoppen is het vooral belangrijk dat men de gehoorgang opentrekt bij het indoen. De juiste volgorde is dan ook:

-          Oorschelp schuin naar boven/achteren trekken.
-          Doe de ene hand achter het hoofd langs, men heeft dan de goede hand nog vrij om de fijngeknepen oorplug in het oor te stoppen.
-          Laat het oor los, druk vervolgens met een vinger tegen de pluggen aan totdat deze weer uitzet.

Totale tijdsduur: 30 seconden. 

Test de pasvorm

Wanneer een plug niet goed afsluit, geeft dit enige schijnveiligheid. Men zou het propje niet meer moeten kunnen zien zitten wanneer men zichzelf recht in een spiegel aan kijkt. Een andere optie is het afdekken met de handen van de oren (met oordoppen erin). Wanneer men de handen optilt zou er niet veel verschil aanwezig moeten zijn qua doorlaten van het omgevingsgeluid. Bij gehoorbescherming op maat speelt dit probleem veel minder. Deze passen namelijk maar op één juiste manier in het linker of rechter oor. Kans op verkeerd indoen is dus erg klein.

PBM gehoorbescherming en de wet

Veel werknemers in verschillende sectoren staan regelmatig in een lawaaierige omgeving hun werkzaamheden uit te voeren. Boven de 80 decibel is het geluid al schadelijk voor het gehoor. Om flinke gehoorbeschadiging te voorkomen zijn er speciale regels op genomen met betrekking tot lawaai in de Arbowet. De werkgever is bijvoorbeeld verplicht om er alles in zijn macht aan te doen om het lawaai te beperken. Wanneer het geluidsniveau dan toch nog boven de 80 decibel (dB(A)) uitkomt, dan gelden de volgende regels.

-          Geluid harder 80 dB(A) werkgever dient werknemers gehoorbescherming te bieden
-          Geluid harder 85 dB(A) werknemer verplicht om gehoorbescherming te dragen

Welke soorten gehoorbescherming zijn er beschikbaar

-          Gehoorbescherming in het oor
-          Gehoorbescherming over het oor
-          Oordoppen en – proppen (in het oor)
-          Oorkappen (over het oor)
-          Gehoorbescherming op maat (in het oor)

Oordoppen en – proppen:

Geschikt voor situaties waarbij het geluidsniveau niet boven de 90 dB(A) uitkomt.

Demping: Bij juist gebruik en met een goede pasvorm is demping 10 -15 dB(A).

Gebruik: De gebruiker rolt ze eerst in elkaar en stopt deze vervolgens in het oor. Eenmaal geplaatst zetten deze weer uit en sluiten deze de gehoorgang af.

Let op: Belangrijk is dat ze niet vuil zijn: breng ze dan ook met schone handen in en vervang deze regelmatig. Want vieze oordoppen kunnen een oorinfectie veroorzaken bij de gebruiker. De meeste zijn dan ook geschikt voor eenmalig gebruik. 

Voordelen:

-          Zijn verkrijgbaar in grote verpakkingen
-          Kunnen worden uitgereikt aan bezoekers
-          Zijn hygiënisch omdat ze voor eenmalig gebruik zijn

Nadelen:

-          Bij lang dragen kunnen ze zich naar buiten werken, hierdoor neemt de demping af
-          Wanneer ze verkeerd zijn ingebracht bieden ze nauwelijks demping

Oorkappen:

Geschikt voor situaties waarbij het geluidsniveau van 80 dB(A) af en toe wordt overschreden. Het systeem is gemakkelijk op en af te zetten, op die manier zijn ze dus ook ideaal voor bezoekers.

Demping: Bij juist gebruik is demping tot 25 dB(A). Dit varieert per merk.

Gebruik: De gebruiker zet de oorkappen, net als een koptelefoon, over de oren op.

Let op: Belangrijk is, is dat de ringen helemaal heel zijn. Kapotte ringen geven namelijk lekkage en beschermen dan niet meer volledig tegen geluid. Wanneer de gebruiker een bril draagt, kan de ring door het brillenpootje ook niet goed aansluiten.

Voordelen:

-          Met beschermhoes (transpiratie absorberende zelfklevende oorkapinleg) is dit systeem zeer hygiënisch
-          Ideaal voor bezoekers

Nadelen:

-          Bij langdurig gebruik kunnen ze warm aan gaan voelen
-          Dempen slecht bij brildragende personen en bij gebruik van andere pbm’s

Gehoorbescherming op maat:

Omdat ze erg prettig zijn om te dragen zijn deze voor alle situaties geschikt. De meeste gehoorbescherming op maat worden voorzien van een filter, op deze manier dempen ze bepaalde frequenties wel of niet. Daardoor kan men elkaar gewoon blijven verstaan en ook alarmsignalen zijn te horen, en dit terwijl schadelijk geluid wordt  tegengehouden.

Demping: Tot 25 dB(A) is mogelijk maar dit varieert per merk.

Gebruik: Deze zijn op maat gemaakt en vullen de gehoorgang dus helemaal precies op. De gebruiker stopt de gehoorbescherming in het juist aangegeven oor.

Let op: Het is erg belangrijk om ze goed schoon te houden. Ook is het ook belangrijk dat de gebruiker eens paar jaar nagaat of de gehoorbescherming nog een goede pasvorm hebben. Dit omdat de gehoorgang continu veranderd van vorm. Een lektest wordt dan ook aangeraden, bij de meeste leveranciers is dit inbegrepen in het service contract. 

Voordelen:

-          Levensduur 2 à 3 jaar
-          Ontvangen eens per jaar een servicebeurt
-          Er zit garantie op
-          Zijn erg licht
-          Ongevoelig voor beschadigingen
-          Hebben een lekkere pasvorm

Nadelen:

-          Vrij kostbaar
-          Ongeveer 5 x zo duur als een oorkap

Aandachtspunten wanneer men gehoorbescherming wil aanschaffen

Allereerst kijkt men vooral naar hoeveel demping de beschermingsmiddelen leveren. Is dit voldoende voor de situatie waarin men ze gaat gebruiken?

In onderstaande tabel een overzicht van beschermings en hun dempingsniveau.