Shackles, ook wel sluitingen genoemd, worden dagelijks in allerlei toepassingen gebruikt. Bijvoorbeeld bij hijsen, heffen en spannen. Hijsen en heffen worden vaak samengevat onder de term ‘rigging’. Deze term is in de afgelopen 40 jaar aardig ingeburgerd. Shackles gebruiken vereist enige voorkennis. Voordat je shackles gaat gebruiken, hebben wij negen tips om rekening mee te houden.

De shackle aandraaien doe je met de hand. Het losdraaien kan met de Stagefreaks Supertool (zie foto links)

Tip 1: In algemene zin kunnen we opmerken dat het verstandig is om alleen maar harpsluitingen te gebruiken. Deze hebben een verbreding in de boog, zoals hieronder is afgebeeld.


Harpsluiting: Genormaliseerde markeringen
Tip 2: Op sluitingen voor hijsdoeleinden moet de fabrikant markeringen aanbrengen. Staan deze er niet op? Niet gebruiken! Op de shackle moet te vinden zijn:

De WLL – meestal in T (ton), of gedeelte daarvan. Een hijstechneut moet weten wat de last weegt, en of die sluiting dat wel kan hebben.
De naam van de fabrikant (of afkorting of code daarvoor). Hierboven eentje die is gemaakt door J&L.
De materiaal/staalsoort, de zogenoemde ‘Grade’. Meestal gebruikt men daarvoor een cijfer. Bijvoorbeeld een '6' betekent: staal met een trek/breek-sterkte van 600 N/mm².
Het CE-markeringsteken. Hiermee verklaart de fabrikant dat hij zijn product heeft gefabriceerd aan de hand van de Europese richtlijn. Er moet dan ook van zijn hand een IIA verklaring beschikbaar zijn waarvoor het product bedoeld is en aan welke normen het allemaal voldoet. Er staat soms veel meer op een sluiting, maar dat zijn zaken die gelden voor de VS.

Harpsluiting: Geometrie
Tip 3: Wanneer je in de entertainmentbranche werkt, is het aan te raden om niet meer dan de helft van de WLL op zo’n sluiting aan te brengen. Dit omdat de regelgeving aan de branche vraagt om een verdubbelde veiligheidsfactor toe passen. Dus lees je WLL 2T, dan weet je dat er nooit meer dan 10 kN (1 ton) aan kracht op terecht mag komen.

Tip 4: Wanneer de sluiting voor het vastmaken van een strop wordt gebruikt, moet er voldoende ruimte zijn om die strop niet klem te laten zitten. Zoiets is al snel het geval bij gewoven platte hijsbanden, dus gebruik die gewoon niet. Ook een of twee staalstroppen (‘steels’) met eventueel een kous in de ogen mogen nooit klem komen te zitten. Maak je drie onderdelen samen vast, bevestig het tweespron gedeelte in de boog van de harp en bevestig het enkele onderdeel op het midden van de bout. Zie de foto bij tip 6.

Tip 5: Wanneer je twee shackles wil koppelen, zorg dat je dit doet van de boog tot de boog, of als een soort ketting met alle sluitingen in dezelfde richting. Vermijd de situatie dat er twee bouten contact met elkaar maken. Dit kan tot wigwerking leiden, waardoor de sluitingen kunnen verzwakken.

Tip 6: Wanneer je twee strop uiteinden in de boog van een harp samenbrengt is het raadzaam om de hoek daartussen op maximaal 90 graden te beperken, maar in elk geval nooit meer dan 120 graden. Tenzij je 20kg aan een 2 ton harp hangt, dan is het allemaal van veel minder belang. Dit geldt zowel met de tweesprong naar boven, bijvoorbeeld bij een ‘bridle’, als met eentje naar beneden, zoals bij een ‘truss bridle’.

Tip 7: Wanneer je twee stropuiteinden verticaal in een harp samenbrengt, is het raadzaam dat het zwaarste deel met de bout/pin aan de onderkant zit. Zo voorkom je dat bij een slap staande verbinding (‘slack’) de shackle zijwaarts/dwars kan komen te zitten.

Tip 8: Let altijd op dat de borstbout goed aangedraaid is. Deze moet doorgaan totdat de bout kraag volledig contact maakt met de wang van de sluiting. Het uiteinde van de bout moet ongeveer gelijk zijn aan het uiteinde van de wang zelf, deze mag hooguit 1 spoed uitsteken, maar nooit een gat achterlaten. Natuurlijk moet de bout goed vastzitten, zodat deze niet zo maar los kan draaien. Het eerste om eventueel losdraaien te vermijden is om een eventueel bewegend gedeelte in de boog en niet op de bout aan te brengen.

Tip 9: Wanneer een harpsluiting met borstbout langdurig op één plek wordt gebruikt of wordt blootgesteld wordt aan bewegende lasten is het verstandig om de harpsluiting met moerbout versie toe te passen. Eventueel kan een harpsluiting met borstbout ook gezekerd (‘moused’) worden. IJzerdraad is niet meer zo gangbaar, maar een tie-wrap door het oog van de bout en aan de binnenzijde door een been van de harp, wordt in veel landen ter wereld als afdoende geaccepteerd.
Wij hopen dat deze tips je helpen bij het veilig gebruiken van harpsluitingen. Als je nog vragen hebt over het gebruik kun je altijd contact met ons opnemen voor advies op maat.