Persoonlijke valbeveiliging

Het doel van persoonlijke valbeveiliging is:

• Het voorkomen of stoppen van de val
• Het absorberen van impact van de val. De impact mag nooit hoger zijn dan 6 kN. (EN 361).

Valbeveiligingsmateriaal mag niet gebruikt worden voor werkpositionering. Bijvoorbeeld om even in te hangen of te rusten. Daarvoor gebruik je een combinatie van werkpositionering en valbeveiliging.

---

De valfactor

Als je valt, zal je valbescherming jou beschermen. Of toch niet?

Wanneer een val te groot is, kom je er niet zonder letsel vanaf. Dat wil je dus voorkomen. De impact van een val wordt aangeduid met de valfactor. Deze mag maximaal 2 zijn. Er is een formule voor de berekening van de valfactor, maar die leidt ook tot misverstanden. Het is beter om logisch na te denken:

• Houd het verankeringspunt altijd boven je
• Geef je lijn weinig speling.

Hoe langer je valdemper onderweg is voordat hij zijn werk doet, hoe hoger de valfactor.

---

De valdemper

Bij een val komt een grote kracht vrij. Die wordt opgevangen door de valdemper. Deze scheurt daarbij uit. Dat maakt je lijn langer. Daarom heb je voldoende vrije valruimte nodig. Wanneer je geen valdemper gebruikt en je valt met valfactor 2, krijg je een kracht te verwerken tot 1500 kg. Daar kan je lichaam absoluut niet tegen.

De valdemper zorgt ervoor dat de kracht van een val wordt opgevangen en onder de 6 kN = 600 kg blijft. Dit is ongeveer de maximale kracht die een gezond lichaam gedurende korte tijd kan verwerken.

Let op: Niet elke valdemper is genormeerd voor valfactor 2.

---

Vrije valruimte

Let op de lengte van je lijn en de hoogte waarop je werkt. Bij een val heb je voldoende vrije valruimte nodig. Dat is de ruimte tussen je voeten en de grond. Die bereken je als volgt:

Je lengte + 2 x de lengte van je lijn + de lengte van de uitgescheurde valdemper + 1 m marge.

---

Het pendulum-effect

Zorg dat je je zo recht mogelijk onder de verankering bevindt. Houdt de hoek van je lijn onder de 40 °.

Doe je dit niet, dan kun je bij een val een slingerbeweging maken. Hierbij kun je de grond of een object raken. Dat is heftig en kan tot zwaar letsel leiden.

---

Harness Suspension Trauma

Na een val is het van belang dat je binnen 20 minuten beneden op de grond bent. Wanneer je te lang hangt zonder spierspanning in je benen, wordt je bloedcirculatie geremd door de banden van het harnas. Met name bij de liezen. Hierdoor raak je uiteindelijk buiten bewustzijn.

Meer over het Harness Suspension Trauma.

---

Valbeveiligingsharnas of antivalharnas

Dit type harnas beschermt tegen valgevaar tijdens het werk of tijdens het bereiken van de werkplek. Deze harnassen zijn bijvoorbeeld prima geschikt voor gebruik in een hoogwerker. Een antivalharnas is niet bedoeld voor werkpositionering. Probeer dus niet om jezelf in de juiste werkpositie te brengen.

Een valbeveiligingsharnas draag je in combinatie met een:

• Valstopapparaat
• Leeflijn met valdemper.

---

Full body harnas voor valbeveiliging en werkpositionering

Dit type harnas is geschikt voor valbeveiliging en werkpositionering. Je hebt je handen vrij voor het uitvoeren van werkzaamheden. Daarom wordt dit harnas veel gebruikt in de evenementenbranche.

Geschikt als valbeveiliging in combinatie met een:

• Valstopapparaat
• Leeflijn met valdemper.

Geschikt voor werkpositionering in combinatie met bv:

• Verstelbare leeflijn
• Afdaalapparaat met semistatisch touw
• Stijgklem met semi-statisch touw
• Bandlus.

---

Inbindpunten harnas

Het valbeveiligingsharnas heeft een inbindpunt op de borst (sternaal) en een op de rug (dorsaal). Deze worden aangeduid als: A-punten. De A-punten zijn alleen bedoeld voor valdempers en valstopapparaten. Bevestig deze apparaten nooit aan andere punten, anders vangt je onderrug de impact van een val op. Je kunt dan je rug breken. Of je komt ondersteboven te hangen. De beste bevestiging voor je valbeveiliging is op de borst. Na een val heb je dan de mogelijkheid om nog iets doen.

Het full body harnas heeft naast deze twee A-punten nog andere inbindpunten, bedoeld om jezelf te positioneren. Deze punten bevinden zich op navelhoogte (ventraal) en bij de heupen (lateraal). De laterale punten mogen alleen samen gebruikt worden. Nooit onafhankelijk van elkaar!

Je mag de inbindpunten voor valbeveiliging en werkpositionering nooit verwisselen. Anders kun je bij een val zwaar gewond raken

De inbindpunten van een antivalgordel en een full body harnas

---

Basisset voor werken in de evenementenbranche

• Full body harnas
• Industriële klimhelm
• Valbeveiliging, zoals een Y-leeflijn met valdemper, karabiners en steigerhaken
• Positioneringslijn van 1,5 tot 2 m. Langer is niet zo handig.

Optioneel

• 25 m hijstouw, semi-statisch, van 12 t/m 16 mm. Enkele verschillende lengtes meenemen is aan te bevelen
• Een katrol
• Slings van verschillende lengtes met karabiners. Deze kun je bv. gebruiken als ankerpunt, materiaallus of trapje
• Valbeveiligingsapparaat, zoals een Asap, met valdemper.